مورتون نوروما چیست و چطور درمان می‌شود؟
مورتون نوروما (Morton’s Neuroma) یکی از شایع‌ترین علل درد در قسمت جلوی پا و بین انگشتان است. این بیماری نوعی التهاب یا ضخیم‌شدگی بافت اطراف یکی از اعصاب پا، به‌ویژه بین انگشتان سوم و چهارم، است. در ادامه با علل، علائم و روش‌های درمان مورتون نوروما آشنا می‌شویم.
مورتون نوروما چیست؟
مورتون نوروما یک توده غیرسرطانی و التهابی است که در اثر تحریک یا فشردگی عصب دیجیتال (digital nerve) بین استخوان‌های کف پا به وجود می‌آید. این عارضه بیشتر در زنان شایع است و به‌خصوص افرادی که کفش‌های پاشنه‌بلند یا تنگ می‌پوشند در معرض ابتلا قرار دارند.
اگرچه به آن “تومور” یا “نوروم” گفته می‌شود، اما در واقع رشد غیرطبیعی سلول‌ها نیست، بلکه ضخیم‌شدگی بافت عصبی به دلیل فشار و التهاب مزمن است.
علائم مورتون نوروما
شایع‌ترین علائم مورتون نوروما شامل موارد زیر است:
- احساس درد سوزشی یا تیر کشنده در کف پا، معمولاً بین انگشتان سوم و چهارم
- احساس وجود سنگ‌ریزه یا جسم خارجی در کف پا
- بی‌حسی یا گزگز در انگشتان پا
- افزایش درد هنگام راه رفتن، ایستادن طولانی‌مدت یا پوشیدن کفش‌های تنگ
در مراحل اولیه، علائم ممکن است متناوب باشند اما با گذشت زمان مداوم و شدید می‌شوند.
علت ایجاد مورتون نوروما
علت اصلی مورتون نوروما، فشار مزمن بر عصب بین انگشتان پا است. این فشار ممکن است به دلایل زیر ایجاد شود:
- کفش نامناسب: پوشیدن کفش‌های پاشنه‌بلند یا تنگ که فضای کافی برای انگشتان فراهم نمی‌کند.
- فعالیت‌های ورزشی: دویدن یا ورزش‌هایی که فشار زیادی به جلوی پا وارد می‌کنند.
- ناهنجاری‌های پا: مانند صافی کف پا یا وجود قوس بیش‌ازحد.
- اضافه‌وزن: وزن زیاد فشار بیشتری بر پا وارد می‌کند.
روش‌های تشخیص مورتون نوروما
برای تشخیص دقیق، پزشک متخصص ارتوپدی از روش‌های زیر استفاده می‌کند:
- معاینه فیزیکی: بررسی محل درد و فشردن بین انگشتان برای بازتولید علائم.
- تصویربرداری پزشکی: استفاده از MRI یا سونوگرافی برای مشاهده التهاب و حذف سایر دلایل درد مانند شکستگی یا آرتریت.
- تست‌های تشخیصی تکمیلی: مثل تزریق بی‌حسی موضعی برای اطمینان از منبع درد.
درمان مورتون نوروما
درمان مورتون نوروما به میزان پیشرفت بیماری بستگی دارد. در مراحل اولیه، روش‌های غیرجراحی مؤثر هستند:
۱. درمان‌های محافظه‌کارانه
- استفاده از کفش مناسب: کفش‌هایی با پنجه پهن و پاشنه کوتاه که فشار روی جلوی پا را کاهش دهند.
- استفاده از کفی‌های طبی: مخصوصاً کفی‌هایی که به کاهش فشار روی عصب کمک می‌کنند.
- داروهای ضدالتهاب: مانند ایبوپروفن برای کاهش درد و التهاب.
- فیزیوتراپی و تمرینات کششی: برای کاهش فشار روی اعصاب پا.
- تزریق کورتون یا الکل: در برخی موارد برای کاهش التهاب و درد مزمن.
۲. درمان‌های جراحی
اگر درمان‌های غیرجراحی مؤثر واقع نشود و علائم ادامه داشته باشند، جراحی گزینه بعدی است. در این روش، عصب ملتهب یا قسمتی از آن برداشته می‌شود. معمولاً بعد از عمل، بیمار با کاهش چشمگیر درد مواجه می‌شود، اما ممکن است بی‌حسی دائمی در انگشتان ایجاد شود.
پیشگیری از مورتون نوروما
- انتخاب کفش مناسب با پنجه پهن و پاشنه کوتاه
- پرهیز از ایستادن طولانی‌مدت یا دویدن روی سطوح سخت
- کاهش وزن در صورت اضافه‌وزن
- معاینه منظم توسط متخصص ارتوپدی در صورت احساس دردهای مکرر در پا
جمع‌بندی
مورتون نوروما یک عارضه نسبتاً شایع در پا است که با شناسایی به‌موقع و رعایت توصیه‌های پزشکی می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد. انتخاب کفش مناسب، درمان‌های غیرجراحی و در موارد پیشرفته، جراحی، می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند.
اگر دچار درد مکرر در پا هستید یا علائمی مشابه با مورتون نوروما دارید، مشاوره با متخصص ارتوپدی اولین قدم برای تشخیص و درمان مناسب است.
