فتق دیسک گردن یکی از مشکلات شایع ستون فقرات است که می‌تواند باعث درد، ناراحتی و محدودیت حرکتی شود. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که ماده ژله‌ای داخل دیسک بین‌مهره‌ای (نوکلئوس پالپوزوس) از لایه خارجی دیسک (آنولوس فیبروزوس) بیرون‌زده و به اعصاب مجاور فشار وارد کند. این مشکل معمولاً در ناحیه گردن (ستون فقرات گردنی) اتفاق می‌افتد و می‌تواند به دلایل مختلفی مانند افزایش سن، آسیب‌های فیزیکی یا فشارهای مکرر به ستون فقرات ایجاد شود. در این مقاله، به بررسی فتق دیسک گردن، علائم آن و نکات مرتبط می‌پردازیم.

فتق دیسک گردن چیست؟

دیسک‌های بین‌مهره‌ای مانند بالشتک‌هایی بین مهره‌های ستون فقرات قرار دارند و نقش جذب فشار و تسهیل حرکت را ایفا می‌کنند. هنگامی که دیسک به دلیل پارگی یا ضعف در لایه خارجی خود آسیب می‌بیند، ماده داخلی آن ممکن است به بیرون نشت کند. این بیرون‌زدگی می‌تواند به ریشه‌های عصبی یا نخاع فشار وارد کرده و علائم مختلفی ایجاد کند. فتق دیسک گردن معمولاً در افراد بین 30 تا 50 سال شایع‌تر است، اما ممکن است در هر سنی به دلیل عوامل ژنتیکی، سبک زندگی نادرست یا آسیب‌های ناگهانی رخ دهد.

علائم فتق دیسک گردن

علائم فتق دیسک گردن بسته به شدت و محل فتق متفاوت است. برخی افراد ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند، در حالی که دیگران با مشکلات جدی مواجه شوند. شایع‌ترین علائم شامل موارد زیر هستند:

1.  ناراحتی در گردن: احساس درد موضعی در ناحیه گردن که ممکن است با حرکت یا وضعیت‌های خاصی تشدید شود.

2.  انتشار درد: دردی که از گردن به شانه‌ها، بازوها، دست‌ها یا انگشتان گسترش می‌یابد، معمولاً به دلیل فشار بر اعصاب نخاعی.

3.  گزگز و بی‌حسی: حس سوزن‌سوزن شدن یا بی‌حسی در بازوها، دست‌ها یا انگشتان که نشان‌دهنده تحریک عصب است.

4.  ضعف عضلانی: کاهش قدرت در عضلات بازو، دست یا شانه که انجام کارهای روزمره را دشوار می‌کند.

5.  محدودیت حرکتی: سفتی گردن و کاهش دامنه حرکتی هنگام چرخاندن سر.

6.  سردرد: در برخی موارد، فتق دیسک گردن می‌تواند باعث سردرد، به‌ویژه در ناحیه پشت سر شود.

در موارد شدید، فشار فتق دیسک بر نخاع می‌تواند علائم جدی‌تری مانند مشکلات تعادل، دشواری در راه رفتن یا اختلال در کنترل مثانه ایجاد کند. در صورت بروز این علائم، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.

عوامل خطر و پیشگیری

عوامل متعددی خطر ابتلا به فتق دیسک گردن را افزایش می‌دهند، از جمله:

•  سن: با افزایش سن، دیسک‌ها خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهند.

•  آسیب‌ها: ضربه‌های ناگهانی مانند تصادفات رانندگی یا ورزش‌های سنگین.

•  حرکات تکراری: بلند کردن اجسام سنگین یا حرکات نادرست گردن.

•  سبک زندگی کم‌تحرک: نشستن طولانی‌مدت و ضعف عضلات گردن.

برای پیشگیری، توصیه می‌شود از وضعیت‌های صحیح بدنی استفاده کنید، ورزش‌های تقویت‌کننده عضلات گردن انجام دهید، وزن خود را در محدوده سالم نگه دارید و از بلند کردن اجسام سنگین به‌صورت نادرست خودداری کنید.

تشخیص و درمان

تشخیص فتق دیسک گردن معمولاً با معاینه فیزیکی، بررسی علائم و تصویربرداری مانند ام‌آرآی یا سی‌تی‌اسکن انجام می‌شود. درمان‌ها بسته به شدت علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند:

•  درمان‌های غیرجراحی: فیزیوتراپی، داروهای ضدالتهاب، تزریق کورتیکواستروئید و استراحت.

•  جراحی: در موارد شدید که درمان‌های غیرجراحی مؤثر نباشند، جراحی مانند دیسککتومی یا تعویض دیسک انجام می‌شود.

نتیجه‌گیری

فتق دیسک گردن می‌تواند کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار دهد، اما با تشخیص به‌موقع و درمان مناسب، بسیاری از افراد بهبود می‌یابند. اگر علائمی مانند درد گردن، گزگز یا ضعف عضلانی دارید، بهتر است هرچه سریع‌تر به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. توجه به سبک زندگی سالم و رعایت اصول ارگونومی می‌تواند از بروز این مشکل جلوگیری کند