معرفی بیماری‌ها و مشکلات لگن
لگن یکی از مهم‌ترین قسمت‌های بدن است که نقش اساسی در حرکت و تعادل ایفا می‌کند. این ناحیه شامل استخوان لگن، مفصل ران، عضلات، رباط‌ها و اعصاب است. هرگونه اختلال یا بیماری در این ناحیه می‌تواند باعث درد، کاهش تحرک و مشکلات جدی در کیفیت زندگی فرد شود. در این مقاله به بررسی بیماری‌ها و مشکلات لگن، علائم، علل و روش‌های درمان آن‌ها می‌پردازیم.
شایع‌ترین بیماری‌ها و مشکلات لگن
۱. آرتروز لگن (استئوآرتریت مفصل ران)
آرتروز یا ساییدگی مفصل لگن یکی از شایع‌ترین بیماری‌های تخریبی مفاصل است که در اثر فرسایش تدریجی غضروف مفصل ایجاد می‌شود. این بیماری معمولاً در افراد مسن دیده می‌شود اما ممکن است در سنین پایین‌تر نیز رخ دهد.
علائم:
- درد مزمن در لگن، کشاله ران و ران
- سفتی و کاهش دامنه حرکتی مفصل
- صدای تق‌تق یا قفل شدن مفصل هنگام حرکت
درمان:
- درمان‌های غیرجراحی شامل فیزیوتراپی، داروهای ضدالتهاب و تزریق استروئید
- جراحی تعویض مفصل ران در موارد شدید
۲. دررفتگی مفصل ران
دررفتگی مفصل ران زمانی رخ می‌دهد که سر استخوان ران از جایگاه خود در لگن خارج شود. این مشکل می‌تواند به دلیل ضربه شدید (مانند تصادف) یا مشکلات مادرزادی ایجاد شود.
علائم:
- درد شدید و ناتوانی در حرکت دادن پا
- تغییر شکل مفصل ران
- بی‌حسی در ناحیه ران و لگن
درمان:
- جا انداختن مفصل (بسته یا جراحی)
- فیزیوتراپی و توانبخشی
۳. نکروز آواسکولار (مرگ بافت استخوانی)
نکروز آواسکولار به دلیل کاهش جریان خون به استخوان ران رخ می‌دهد که منجر به مرگ سلول‌های استخوانی و در نهایت تخریب مفصل می‌شود.
علائم:
- درد شدید در کشاله ران و ران
- محدودیت حرکت مفصل ران
- بدتر شدن علائم با گذر زمان
درمان:
- دارودرمانی و تغییر سبک زندگی
- جراحی پیوند استخوان یا تعویض مفصل ران در موارد پیشرفته
۴. سندرم گیر افتادگی مفصل ران (Femoroacetabular Impingement – FAI)
این مشکل به دلیل برخورد غیرطبیعی بین سر استخوان ران و حفره لگنی ایجاد می‌شود که باعث ساییدگی مفصل می‌شود.
علائم:
- درد در ناحیه کشاله ران و لگن هنگام حرکت
- کاهش دامنه حرکتی مفصل
- صدا دادن مفصل هنگام حرکت
درمان:
- فیزیوتراپی و تمرینات اصلاحی
- جراحی آرتروسکوپی برای اصلاح ساختاری
۵. بورسیت لگن
بورسیت التهاب کیسه‌های کوچک پر از مایع (بورس) در اطراف مفصل است که باعث درد و حساسیت می‌شود.
علائم:
- درد در قسمت خارجی لگن و ران
- تشدید درد هنگام فعالیت یا خوابیدن به پهلو
درمان:
- استفاده از داروهای ضدالتهابی و تزریق کورتیکواستروئید
- استراحت و فیزیوتراپی
۶. شکستگی لگن
شکستگی لگن معمولاً در اثر سقوط یا تصادفات رخ می‌دهد و در افراد مسن به دلیل پوکی استخوان شایع‌تر است.
علائم:
- درد شدید و ناتوانی در حرکت دادن پا
- تورم و کبودی در ناحیه لگن
- تغییر شکل ظاهری پا و لگن
درمان:
- جراحی (پین‌گذاری یا تعویض مفصل)
- فیزیوتراپی و توانبخشی بعد از جراحی
پیشگیری از بیماری‌ها و مشکلات لگن
برای جلوگیری از بروز مشکلات لگنی، رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:
- حفظ وزن مناسب برای کاهش فشار بر مفصل لگن
- انجام تمرینات کششی و تقویتی برای عضلات اطراف لگن
- پرهیز از حرکات شدید و ناگهانی که ممکن است باعث آسیب شود
- مصرف غذاهای غنی از کلسیم و ویتامین D برای تقویت استخوان‌ها
- مراجعه به پزشک در صورت بروز علائم درد و ناراحتی در لگن
نتیجه‌گیری
بیماری‌ها و مشکلات لگن می‌توانند تأثیر جدی بر کیفیت زندگی داشته باشند. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌تواند از پیشرفت بیماری‌ها جلوگیری کرده و به بهبود عملکرد حرکتی کمک کند. در صورت داشتن علائم درد لگن، مراجعه به متخصص ارتوپدی برای بررسی دقیق و شروع درمان ضروری است.